Tijdens mijn opleiding tot Yin Yoga docent besefte ik al snel dat deze yogavorm om verschillende redenen heel goed kan helpen bij angstklachten. Ik had zelf op dat moment gelukkig geen klachten, maar kreeg wel een paar mooie inzichten die me op latere momenten hebben geholpen.
In dit blog deel ik vier redenen waarom Yin Yoga je kan helpen om angstklachten te voorkomen en te verminderen, en op welke manier deze yoga-vorm je helpt om anders met angst (of welk ongemak dan ook) om te gaan.
Wat is Yin Yoga
Voor wie nog niet bekend is met Yin Yoga: deze rustige yogavorm onderscheidt zich van de andere meer actieve yogavormen door heel lang (een paar minuten) stil in een houding te zijn, waarin je steeds dieper gaat ontspannen. In de houdingen (grotendeels liggend) zoek je steeds een andere strekking op in verschillende delen van het lichaam. Door wat langer stil in die strekking te ontspannen, creëer je ruimte en stimuleer je de doorstroming in het bindweefsel. Naast dit fysieke aspect, oefen je bij Yin Yoga om stil te zijn, met je aandacht naar binnen te keren en te observeren in plaats van te reageren.
1. Uit je hoofd en in je lichaam
Wanneer je je angstig voelt, zit je met je aandacht vaak volledig in je hoofd. Je wordt in beslag genomen door angstige gedachten en voelt je nerveus en opgejaagd. Bij Yin Yoga word je uitgenodigd om je aandacht te verschuiven van het denken naar het voelen; uit je hoofd en in je lichaam. Je zal merken dat je aandacht steeds weer terugschiet naar allerlei gedachten, en op het moment dat je dit kan opmerken, kan je bewust besluiten terug te gaan naar het voelen. Terug in het lichaam, naar het volgen van je ademhaling, het contact van je lichaam met de ondergrond, de weerstand en spanning die kan tegenkomen of de ruimte die je heel geleidelijk voelt ontstaan.
Door dit regelmatig te oefenen tijdens een Yin yoga-les zal je merken dat je veel gevoeliger wordt voor signalen die je lichaam afgeeft (onrustige ademhaling, gespannen schouders) en kan je op tijd kiezen voor ontspanning. Ook wordt het makkelijker om ook in het dagelijkse leven, heel bewust je aandacht te verschuiven van je (angstige) gedachten naar je lichaam. Het brengt je naar het hier en nu, in tegenstelling tot angst dat altijd gaat over iets wat is gebeurd of vooral wat zou kunnen gebeuren.
2. Grenzen voelen
Ik vond (en het vind nog steeds een beetje) lastig om m’n grenzen goed aan te geven. Ik ben vaak zo gericht op de ander, dat ik niet goed voel of het voor mij ook goed is. Regelmatig over je grenzen gaan en niet goed luisteren naar je eigen behoeftes en verlangens, is een ideale voedingsbodem voor angstklachten.
In een yin yoga-houding neem je de tijd om te voelen waar jouw grens ligt. Wanneer voelt de strekking nog goed, en wanneer niet meer? Waar gaat een ongemakkelijk gevoel over in pijn? Wanneer helpt of dient een houding jou, en wanneer niet (meer)? Door dit nieuwsgierig te voelen en te observeren, oefen je iedere keer weer in het luisteren naar je lichaam en voel je steeds beter waar jouw grens ligt. Via je lichaam kan je zo het thema van grenzen heel veilig en ontspannen onderzoeken. Als je dit op de mat steeds beter kan, zal je merken dat je ook buiten de mat, in je dagelijkse leven, eerder voelt wanneer je over je grens gaat.
3. Ruimte maken
Je angstig voelen is niet fijn en dus ben je vaak bezig om dit gevoel weg te duwen en er van af te komen.
Bij Yin yoga leer je om ruimte te maken, door los te laten, even helemaal niets te doen en je volledig over te geven aan de houding en alles wat je in de houding tegenkomt. Je creëert hiermee niet alleen ruimte in je lijf, maar ook in je hoofd, waardoor bijvoorbeeld angst zich niet vastzet, maar gaat stromen. Je geeft ruimte aan de emotie (welke dan ook), en oefent om die emotie er te laten zijn, zonder er van alles van te vinden of het weg te duwen.
Het lukt mij in m’n dagelijkse leven nu veel beter om iets ongemakkelijks (zoals angst) er gewoon te laten zijn, het ruimte geven zodat het kan stromen en ik niet verkrampt raak.
4. Rust- en herstelmodus
Wanneer je je angstig voelt, is je lichaam in een opperste staat van paraatheid: je spieren zijn gespannen en je hartslag en bloeddruk stijgen; je bent klaar om te vechten of te vluchten voor gevaar. In een reële gevaarlijke situatie is het geweldig dat je lichaam zo kan reageren, maar vaak voel je je angstig zonder dat er reëel gevaar is. En omdat dit niet reële gevaar nooit helemaal weg is, is je lichaam altijd in die vlucht-en-vecht-modus. Ook mensen die zich niet altijd angstig voelen zitten veel in die modus, omdat we eigenlijk allemaal altijd AAN staan, en bijna nooit meer bewust ontspannen. Voor je lichaam is het heel belangrijk om een gezonde afwisseling te hebben tussen die actie-modus en rust-en-herstel-modus. Wanneer je bijna alleen maar in die actie-modus bent, raakt je lichaam ontregelt. Deze disbalans is een ideale voedingsbodem voor angstklachten. En het herstellen van die balans is een effectieve manier om die klachten sterk te verminderen.
Tijdens Yin yoga maak je een overgang naar de rust-en-herstelmodus van je lichaam. Door bewust te ontspannen in de houdingen en je ademhaling wat dieper en rustiger te maken, geef je je lichaam een signaal dat het mag schakelen naar rust. Op dat moment daaalt je hartslag en je bloeddruk, ontspannen je spieren en krijgt je lichaam en brein de ruimte om te herstellen en op te laden. Als je dit regelmatig doet, herstel je de balans tussen spanning en ontspanning en ben je veel minder ontvankelijk voor (bijvoorbeeld) angstklachten.